با حق شفعه آشنا شوید

حق شفعه همان حق شریک دوم است. بدان معنا که وقتی دو نفر در زمین یا ملکى به صورت مشاع شریک باشند، اگر یکى از آنها بخواهد سهم خود را به شخص دیگری (غیر شریکش) بفروشد، شریک دیگر این حق را دارد که همان مبلغ را به مشترى داده و آن سهم را از وى خریداری نماید و حصه مبیعه را تملک کند. بنابراین این حق را شفعه گویند و صاحب حق را شفیع می‌نامند. به طور مثال شخص «الف» و شخص «ب» در یک مال غیر منقول مثل خانه زمین و باغ، شریک باشند و شریک «الف» قصد فروش سهم خود از زمین مشترک را دارد بنابراین آن را به شخص «ج» می فروشد. در این حالت شخص «ب» با داشتن شرایطی می تواند سهم شریک اول را به همان قیمتی که به خریدار فروخته است بخرد، یعنی سهم او را به ملکیت خود درآورد و به سهم خود ضمیمه نماید و شخص «ج» را حذف کند؛ اگر چه مشترى راضى نباشد. از جمله شرایط حق شفعه: آن معامله به عنوان «بیع» و فروش باشد؛ در صورتى که آن شریک سهم خود را به عنوان «صلح» یا «هبه» یا به عنوان «مهر» یا «عوض خُلع» داده باشد، شریک دیگر حق شفعه ندارد. شفیع براى پرداخت قیمت، توانایى داشته باشد. تنها دو نفر در ملک شریک باشند؛ اگر سه نفر یا بیش از آن شریک باشند، براى هیچ‌کدام از آنها حق شفعه وجود ندارد. ملک یا زمین، «مشاع» باشد؛ پس در ملکى که تقسیم شده، حق شفعه نیست. شفیع مسلمان باشد؛ در صورتى که مشترى مسلمان باشد و شفیع کافر، برای ‏کافر حق شفعه ثابت نمی‌شود. ملک یا زمین ، شخصى باشد. در ملک و زمین های وقفى، حق شفعه ثابت نمی گردد. شفیع پس از اطلاع از فروش سهم شریک و قیمت آن، فورى اعلام کند که با استفاده از حق شفعه سهم شریکم را از مشترى گرفتم، یا این‌که عملاً قیمت را بدهد و ملک یا زمین را بگیرد؛ اگر تأخیر بیندازد، حق شفعه او از بین می‌رود. در صورتى که شریک الف سهم خود را به شریکش عرضه کند و شریک ب از خریدن خوددارى نماید و راضى به فروش به دیگرى شود، حق شفعه او از بین می‌رود.

 به این مقاله چه امتیازی میدهید ؟